The Silence of The Marsh (Sự Yên Lặng Của Đầm Lầy) là phim tâm lý tội phạm có lối kể chuyện thú vị với các tình tiết xen lẫn giữa đời thực và tiểu thuyết. Sự góp mặt của Pedro Alonso (nam diễn viên vai Berlin trong Money Heist) thực sự là điểm sáng của phim với diễn xuất vô cùng duyên dáng và thuyết phục. The Silence of the Marsh có kịch bản chặt chẽ và khá tuyến tính. Thời lượng phim ngắn hầu như không để lại khoảng trống để phát triển thêm bất kỳ chi tiết phức tạp nào khác.
Ngay từ những cảnh mở đầu, bộ phim đã hé lộ bản chất của nhân vật chính là Q – một nhà văn chuyên viết truyện trinh thám/tội phạm kiêm kẻ giết người hàng loạt, anh ta sử dụng diễn biến của những vụ giết người mà chính mình là hung thủ để tạo cảm hứng cho những cuốn tiểu thuyết ăn khách vì độ chân thực cao. Có một cảnh nọ khi Q tiến hành họp báo và ký tặng sách, lúc đó một trong những người hâm mộ của Q đã tiếp cận và bắt chuyện. Cô tò mò hỏi anh ta về quá khứ của nhân vật chính trong quyển tiểu thuyết.
Nữ độc giả hy vọng sẽ biết thêm về lý do đằng sau hành vi giết người của kẻ loạn thần trong tác phẩm văn học. Ở vị trí khán giả, chúng ta biết bản thân Q viết tất cả các câu chuyện dựa trên những vụ giết người trong đời thực do chính mình thực hiện nên chỉ trả lời đơn giản: “Bởi vì anh ấy có thể.” – Cảnh này sau đó cũng xuất hiện song song với phần kết của bộ phim và lý giải những diễn biến tâm lý của một kẻ sát nhân hàng loạt, bản thân anh ta cũng không biết tại sao mình lại giết người không ngừng.
Mô típ không mới những vẫn rất hấp dẫn
Như đã nói ở trên, Q viết tiểu thuyết dựa trên những vụ án có thực do chính mình gây ra, đây là một mô típ vẫn thường gặp trong các tác phẩm văn học và phim ảnh thể loại tội phạm, trinh thám. Để tạo cảm hứng cho cuốn tiểu thuyết sắp ra mắt, anh ta quyết định bắt cóc Carreterro, một giáo sư chuyên ngành kinh tế tại trường Đại học. Vụ bắt cóc này không chỉ đánh dấu sự ra đời của tác phẩm mới mà còn vạch trần bê bối của những người quyền lực nhất Valencia, bao gồm các chính trị gia lẫn trùm xã hội đen.
Q gọi họ là “những cây lau sậy” – tức những kẻ có thể phát triển và vươn cao trên bằng cách chà đạp những người yếu thế hơn mình, như ngọn lau sậy mọc lên giữa vùng đất nhớp nhúa của đầm lầy bằng cách hút lấy nguồn sống của mọi thứ xung quanh. Để hạ gục họ, Q nghĩ ra một âm mưu hoàn hảo để thực hiện vụ sát hại giáo sư, đồng thời tiết lộ tất cả bằng chứng về nạn tham nhũng của lãnh đạo địa phương, trong khi đó vẫn viết dược một cuốn tiểu thuyết bán chạy mà không gây ra bất kỳ nghi ngờ nào, một mũi tên trúng hai đích.
Các tình tiết của bộ phim chủ yếu xoay quanh hai nhân vật, 2 tuyến truyện khác nhau. Tất nhiên, một là câu chuyện kể về Q và cách anh ta đã điều tra những bí mật đen tối của giáo sư Carreterro. Phần còn lại xoay quanh một tên sát thủ được bà trùm xã hội đen giao trách nhiệm tìm kiếm Carretero. Chuyện này dẫn đến chuyện khác theo trình tự dễ hiểu và trong những khoảnh khắc cuối cùng của bộ phim, tên sát thủ cuối cùng đã đến nhà được của Q.
Cuộc đối mặt ngắn ngủi xảy ra giữa hai người trước khi Q bắn chết hắn ta. Ngay sau đó, Q rời khỏi và thấy một tên côn đồ khác đang đứng ngay bên ngoài sân nhà. Mặc cảm tội lỗi, thay vì bắn người đàn ông này, Q chỉ để súng bên hông nhà và đứng trầm mặc ngay cạnh đầm lầy. Trong khi anh ta nhìn lại toàn cảnh và ăn năn tội lỗi của mình, tên côn đồ nhặt súng và bắn Q. Tuy nhiên, đây không phải là cách mà bộ phim kết thúc.
Cái kết: Chuyện gì đã thực sự xảy ra?
Mặc dù khá tuyến tính và dễ đoán trong hầu hết thời lượng phim, The Silence of the Marsh có một cái kết rất lạ và dễ gây nhầm lẫn. Trong những cảnh cuối cùng, ngay sau phần mà nhân vật chính bị bắn, người xem lại thấy Q đang ngồi trên bàn làm việc tại nhà và in bản thảo đầu tiên của cuốn tiểu thuyết mới.
Lúc đầu, thật khó để hiểu được điều gì đang thực sự diễn ra ở đây. Tuy nhiên, nếu theo dõi kỹ, người xem có thể nhận ra là cảnh mà nhân vật chính bị gã côn đồ bắn từ phía sau là một phần trong tiểu thuyết của Q và nó đã không xảy ra trong những diễn biến của đời thực.
Phần kết của bộ phim về cơ bản chỉ là một đoạn tường thuật mà Q đã viết cho cuốn tiểu thuyết của mình trong suốt thời gian qua. Nhiều khán giả đã quen thuộc với kiểu dẫn dắt này vì nó từng được sử dụng trong một số bộ phim khác như American History X của Tony Kaye, cả trong các tác phẩm văn học kinh điển như The Outsiders của S. E. Hinton.
Trái ngược với sự ăn năn của nhân vật chính trong tiểu thuyết, trong cuộc sống thực, Q không cảm thấy tội lỗi hay hối hận khi giết bất cứ ai vì anh ta là một kẻ tìm thấy thú vui trong sự giết chóc. Q xem như đó là một sự trừng phạt thích đáng, một hành vi thực thi công lý trong xã hội thối nát.
Điều đó mang khán giả quay lại cảnh mở đầu khi Q đọc một đoạn trích từ cuốn sách của mình và song song đó, phim cũng mô tả mọi thứ anh ấy đang đọc đã thực sự diễn ra như thế nào. Trong bài diễn thuyết ấy, Q nhấn mạnh cách một người phải tước bỏ mọi cảm xúc trước khi định giết ai đó.
Q tuyên bố rằng người tài xế taxi mà anh ta giết ban đầu có thể là từng là người đàn ông tốt với ai đó khác, và thậm chí có thể có một gia đình êm ấm. Nhưng ngay trong những khoảnh khắc đó, Q không thể nhìn thấy những điều tốt đẹp ở người tài xế, vì vậy Q đã ra tay sát hại ông ấy.
Tương tự, trong trường hợp của Carreterro, Q không cần biết gì thêm về cuộc sống cá nhân của vị giáo sư này, anh ta chỉ quan tâm rằng người đàn ông học cao hiểu rộng đó đang tham nhũng ngân khố quốc gia bằng cách tham gia che đậy các vụ buôn lậu ma túy của bà trùm xã hội đen. Vì vậy, Q đã bỏ qua tất cả cảm xúc đồng cảm của mình đối với giáo sư và quyết định giết ông ta.
Cái kết đáng suy ngẫm, tâm lý nhân vật phản ánh xã hội
Tất cả những điều trên khiến Q trở thành một thể loại phản anh hùng (anti-hero) có lý do giết người khá chính đáng, ít nhất là trong quan niệm về công lý của anh ta, sự việc sẽ phải diễn ra theo cách như thế. Tuy nhiên, những khoảnh khắc cuối cùng của bộ phim cho thấy rằng Q còn hơn thế nữa, anh ta sẵn sàng giết bất cứ ai cố gắng ngăn cản mình thỏa mãn cái tôi, đồng thời sẽ luôn có lý do dể biện minh cho điều đó.
Ngoài tất cả những điều trên, bộ phim còn muốn phản ánh về hiện trạng của hệ thống chính trị phức tạp đang tồn tại ở rất nhiều quốc gia. Như Q gợi ý, các nhóm lợi ích gồm người giàu và người quyền lực giống như những “cây lau sậy”. Chúng cao lớn, mạnh mẽ và sinh trưởng vượt lên tất cả, trong khi phần còn lại của thế giới xung quanh chúng chỉ đơn giản là cố gắng tồn tại dưới lớp bùn đầy rác rưởi của đầm lầy.
