Sex Education, series giáo dục giới tính học đường đã ra mắt mùa 4, cũng là mùa phim cuối cùng vào ngày 21/09 vừa qua. Series Anh quốc này ngay từ mùa đầu tiên năm 2018 đã gây ấn tượng mạnh mẽ nhờ thẳng thắn đề cập vấn đề giới tính cùng những cảnh nóng máu lửa tràn đầy sức trẻ. Gấu Mèo rất yêu thích và theo sát series từ những ngày đầu, chứng kiến nó phát triển và cuối cùng kết thúc. Có thể nói đây là dấu chấm trọn vẹn cho Sex Education, dù nó không được lòng khán giả đại chúng (36% trên Rotten Tomatoes).
Kết chưa phải là hết
Series này được xác nhận là đã kết thúc, nhưng không vì vậy mà số phận các nhân vật cũng đặt dấu chấm trọn vẹn. Câu chuyện của họ sẽ còn sống tiếp trong trí tưởng tượng của chúng ta. Thay vì chọn viết ra kết cục quá rõ ràng, đội biên kịch sử dụng kết mở mà theo ý kiến của mình là đầy tôn trọng cho mỗi nhân vật. Khán giả luôn mong muốn những điều rõ ràng, rằng đây là câu chuyện có hậu hay không, ai sẽ về bên ai. Mong muốn này không sai, nhưng chúng ta cũng nên đón nhận những khả năng mới thay vì đóng khung nhân vật.
Bằng cách này, nhân vật sẽ có đời sống lâu dài hơn. Thú vị biết bao khi hình dung cuộc đời họ ngoài kịch bản. Maeve có lẽ có khởi đầu thuận lợi với nghiệp viết lách, rồi cũng có lúc khó khăn như bị từ chối bản thảo, cạnh tranh từ đồng nghiệp. Cô sẽ tung cánh khám phá thế giới, rồi mấy năm sau quay về Moordale, hoặc sẽ không bao giờ trở về. Otis liệu có kiên trì đi theo thiên chức làm nhà trị liệu của mình? Hành trình trở thành linh mục của Eric sẽ ra sao? Ruby có lẽ đi theo con đường quản lý ngôi sao? Dan có đón nhận gia đình mới?
Sex Education: Less sex, more education
Mùa 4 Sex Education ít cảnh nóng hơn mà tập trung giải quyết những tắc nghẽn tâm lý của nhân vật. Trong một lần trị liệu cho cặp đôi Abbi – Roman, Otis đã đề cập đến vấn đề tâm lý ảnh hưởng đến đời sống tình dục. Tất cả các nhân vật trong mùa 4 đều không thể quan hệ vì những ẩn ức chưa được giải tỏa: Aimee còn sang chấn sau vụ tấn công trên xe buýt, Otis sợ hãi tình dục trở lại vì ám ảnh tình trạng hôn nhân của mẹ, ông Groff không thể quên vợ cũ nên không hẹn hò được với ai khác, Eric bận hóa giải mối quan hệ với nhà thờ…
Để tóm tắt mùa cuối Sex Education, hội chiêm tinh sẽ nói đây là mùa Thổ tinh nghịch hành (Saturn Retrograde). Theo chiêm tinh, sao Thổ là hành tinh tượng trưng cho nghiệp quả, bài học và thử thách, kỷ luật cùng thời gian. Sao Thổ còn liên quan đến hình tượng người cha/người có thẩm quyền, từ đó dẫn tới kỷ luật và giới hạn đặt ra. Tất cả những điều ấy đều thể hiện trong câu chuyện ở mùa 4. Mỗi nhân vật đều bị đào xới quá khứ, nỗi sợ, tội lỗi, buộc phải xử lý triệt để mọi khúc mắc mà từ trước tới nay họ luôn né tránh.
Bài học của sao Thổ rất khắc nghiệt và khi nó nghịch hành, ảnh hưởng mang lại thường là khơi gợi kí ức cũ, thúc đẩy cá nhân đánh giá lại cuộc sống và giải quyết những khối tắc nghẽn. Trong bài viết Sex Education Mùa 4: ‘The Moment of Truth’ và Bí tích Thanh Tẩy của Eric có nói đến khảo nghiệm khó khăn của Eric và các nhân vật khác, các bạn có thể đọc thêm. Đây là lý do mà phần phim này mang lại cảm giác trầm lắng chứ không còn ‘chôi nổi’ như trước.
Tình dục không giải quyết được mọi thứ
Là series thu hút sự chú ý vì chuyện tình dục, Sex Education đã thoát khỏi cái bóng cũ mà vươn lên, đánh động đến những khía cạnh cuộc sống khác như phát triển bản thân, tình cảm gia đình, môi trường học đường, hành trình chữa lành, hành trình tâm linh… Cuộc sống chúng ta là một mạng lưới nơi mỗi người đều kết nối và trong mỗi con người, lại có một mạng lưới liên kết mà nếu một mắc lưới bị đứt sẽ ảnh đến các liên kết còn lại. Bạn không thể quan hệ để quên đi vấn đề mà phải giải quyết vấn đề để có mối quan hệ lành mạnh.
Một chuyện cảm động rất đáng chú ý nữa trong mùa cuối là cất lên tiếng nói cho người khuyết tật. Trong phần trước, chúng ta có cảnh nóng đầy tính cách mạng giữa chàng trai khuyết tật Isaac và Maeve thì phần này câu chuyện tiếp tục kêu gọi xã hội quan tâm đến cơ sở vật chất để những người kém may mắn được tham gia nhiều hơn vào cộng đồng: thang máy hoạt động tốt, hỗ trợ thủ ngữ… Ở đây có chút hài đen nhưng nhờ đó ta nhận ra cảm giác của người khuyết tật trong xã hội: họ thấy mình như bị bỏ quên.
Sex Education 4 còn đề cập nhiều vấn đề nữa, nếu gom hết viết thành một bài hoàn chỉnh chắc thành tập tiểu luận mất: tính tích cực đầy khiên cưỡng của Abbi, khủng hoảng danh tính của Jackson, tình yêu đầy bạo hành mà Vivian gặp phải, hành trình chữa lành thông qua nghệ thuật của Aimee, người đàn ông nghiêm khắc Groff cố gắng mở lòng với con trai và đi tư vấn tâm lý, chị em Jean và Joana cùng nhau hàn gắn vết thương bị lạm dụng thuở nhỏ…
Tuy nhiên, mùa phim này cũng có một số sạn, có thể do cố gắng ôm đồm nhiều vấn đề của nhiều nhân vật trong 8 cập phim (mỗi tập 1 tiếng, tập cuối dài 1 tiếng rưỡi) nên ta dễ thấy tình trạng nhảy qua nhảy lại khá mệt mỏi. Cũng như việc cắt phăng Jakob và Ola ra không một lời từ biệt, không flashback khiến những ai quan tâm đến tuyến truyện của Jakob bị hụt hẫng, do mùa 3 ông có nhiều đất diễn với khai thác nội tâm sâu sắc.
Kết
Những ý kiến trái ngược nhau về mùa phim này thật sự không đáng tranh cãi. Bạn cho rằng Sex Education 4 là nỗi thất vọng, đầu voi đuôi chuột, lãng xẹt… đó là trải nghiệm của bạn. Chúng ta không cần băn khoăn “Tại sao mọi người thấy dở mà mình thấy hay” hoặc ngược lại. Để hiểu Chúa, hãy đọc Kinh Thánh, muốn hiểu Phật thì đọc kinh Phật, cách để hiểu một bộ phim là tự mình xem bộ phim ấy, không cần nghe phân tích và cố gắng cảm nhận nó theo ý số đông. Có lẽ sau một thời gian thu thập nhiều trải nghiệm hơn, bạn sẽ nhìn nhận bộ phim theo một cách khác.
