Nếu có hai lựa chọn: Được sống trong giàu sang tột đỉnh, vị thế bất khả xâm phạm, nhưng sẽ chết sớm và hai là sống một cuộc đời bình thường, lo toan tiền bạc như bao người, số mệnh thì trời kêu ai nấy dạ, bạn sẽ chọn cái nào? Nếu biết trước vinh quang của mình sẽ dùng xương máu con cháu để đánh đổi, bạn có đồng ý với thỏa thuận đó?
The Fall of the House of Usher: Nụ hôn cuối cùng với Netflix
The Fall of the House of Usher do Mike Flanagan kiểm soát dự án vẫn mang đậm phong cách của ông từ màu phim cho tới dàn diễn viên ruột. Trong dự án lần này, Flanagan trao ghế đạo diễn cho Michael Fimognari – cinematographer đã đồng hành cùng ông suốt 10 bộ phim và series. Ngoài những diễn viên liên tục xuất hiện trong các phim trước đó của Mike, House Usher còn có sự góp mặt của Jedi lừng danh Mark Hamill.
The Fall of the House of Usher là dự án cuối cùng kết thúc hợp đồng giữa Mike Flanagan và Netflix. Tin này đã được xác nhận và bến đỗ mới của vị đạo diễn là Amazon Prime Video. Thế nên, trong series cuối cùng trên nền tảng, Flanagan với vai trò biên kịch đã không ngại chèn nhiều chi tiết bông đùa gợi nhắc đến một số show nổi tiếng của Netflix như Is It Cake?, hay thoáng qua màn hình tựa phim Gerald’s Game. Điều thú vị là hai diễn viên chính Carla Gugino và Bruce Greenwood từng đóng vai vợ chồng trong Gerald’s Game, nhưng với House Usher, họ trở thành nghiệp báo của nhau.
Mini-series lấy cảm hứng từ các tác phẩm của nhà văn/nhà thơ Edgar Allan Poe, mỗi tập phim là tên một tác phẩm mà nội dung chủ đạo của tập đó dựa theo, ngoại trừ tập đầu tiên “A Midnight Dreary” lấy từ câu thơ đầu của “The Raven”: Once upon a midnight dreary, while I pondered, weak and weary. Nếu đã đọc qua các truyện ngắn nổi tiếng của của Poe, bạn thậm chí còn đoán được cách các nhân vật sẽ chết. Tên của nhân vật cũng lấy từ các tác phẩm của Poe, các bạn có thể tham khảo qua danh sách reference của Netflix.
Đời cha ăn mặn…
Sự sụp đổ của dòng họ Usher, trong nguyên tác, đó là tòa dinh thự thật sự sụp đổ, không vì lý do gì cả, cứ nứt toác ra làm đôi. Còn đối với bản truyền hình, đó là sự sụp đổ của một đế chế gia đình, từ con cháu đến thanh danh, tiền bạc, di sản. Sự suy tàn ấy đã bắt đầu khi anh em sinh đôi Roderick và Madeline Usher chọn bán đứt lương tâm để leo lên được nấc thang danh vọng. Tâm hồn họ mục ruỗng từ trước rồi.
Thông điệp của phim quá rõ ràng. Trước tiên, nó bóc trần ngành dược với những bê bối thử nghiệm trên động vật lẫn con người, gây nguy hại cho môi trường, hối lộ để tung sản phẩm không an toàn ra thị trường với những cảnh báo tác dụng phụ rất mù mờ, kê đơn giảm đau vô tội vạ… Trên Netflix vốn dĩ đã có nhiều phim tài liệu về đề tài này, các bạn có thể xem Take Your Pills, Take Your Pills: Xanax, The Pharmacist, Heroin(e),…
Tiếp theo là phê phán chủ nghĩa vật chất, chủ nghĩa tiêu thụ, thói phú cường của giới siêu giàu… Trong một xã hội xem trọng đồng tiền, dễ hiểu vì sao con người dễ dàng vứt bỏ nhân cách của mình như vậy. Thỏa thuận giữa hai anh em Usher với Verna là ẩn dụ cho thực trạng hiện tại chúng ta đang phải đối mặt: thế hệ trẻ sắp tới sẽ gánh những hậu quả do cha ông để lại, môi trường ngày càng ô nhiễm, các loài vật tuyệt chủng không tự nhiên, thế hệ nhà nghèo mới… Con người mải mê làm giàu mà quên chừa lại hành tinh này cho con cháu.
… đời con khát nước.
Roderick đứng trên đỉnh thế giới nhưng mỗi người con của ông đều suy đồi theo một mặt nào đó: dâm tiện, nghiện ngập, lét lút, thượng đẳng… và tất cả sẽ trả giá tương đương với mức độ mục nát của mình. Đời cha ăn mặn, đời con cũng ăn mặn theo thì cùng khát nước. Những đứa con đều bị Roderick mua chuộc bằng tiền. Thực tế là tất cả bọn họ đều đói nghèo, không có tiền bạc nào thỏa mãn chỗ trống trong tầm hồn vốn không bao giờ được thanh thản, hạnh phúc.
Thông điệp mà The Fall of the House of Usher đưa ra có thể sáo mòn, giáo điều với một số người, nhưng đó là sự thật cần được nhắc nhở ngay lúc này. Chúng ta đang sống trong thời đại cứng đặc và xa rời lẽ tự nhiên hơn bao giờ hết. Chúng ta bắt những con thỏ, con chó để thí nghiệm một sản phẩm làm đẹp phù phiếm. Chúng ta xả nước thải ra môi trường để sản xuất thuốc giảm đau gây nghiện, thuốc an thần khiến thần kinh ngày càng yếu ớt. Chúng ta ngày càng thiếu trung thực với nhau lẫn với bản thân. Các tập đoàn lớn không ngừng “chuốc” người dân còn người dân thiếu óc xét đoán để chống lại cơn nghiện.
Giữa bóng tối trập trùng và nhơ nhớp trong The Fall of the House of Usher, vẫn còn những con người đại diện cho ánh sáng, lòng thiện lương như Annabelle Lee, Auggie Dupin, Lennore Usher. Vai Verna do Carla Gugino thủ vai thì đại diện cho thế lực siêu nhiên mà bạn có thể đọc bài viết này để tham khảo. Verna không đại diện cho thiện hay ác mà là sự phán xử công bình. Chúng ta luôn có quyền lựa chọn, nhưng cuối cùng vẫn chọn con đường đen tối.
Lời kết
The Fall of the House of Usher không hù dọa bằng nỗi sợ siêu nhiên, không có jumpscare thót tim, đổi lại là những cảnh gore, bạo lực khiến bữa ăn không ngon miệng lắm. Còn nếu là người hâm mộ Edgar Allan Poe và mong một sự chuyển thể gần nguyên tác thì bạn sẽ thất vọng. Đây là tác phẩm “lấy cảm hứng” và nếu không quá soi mói hay kỳ vọng, bạn vẫn sẽ hài lòng với cách lồng ghép giữa nguyên tác truyện và kịch bản phim. Bây giờ quay lại câu hỏi đầu tiên: Nếu biết trước di sản của bạn chỉ là đống tro tàn, bạn có muốn đưa ra thỏa thuận?