Sex Education một trong những loạt phim thú vị nhất và cũng thành công nhất trên Netflix. Loạt phim của Anh Quốc sản xuất đã kết hợp cốt truyện hài hước và thông minh với những bài học thực tế về tình dục, gia đình và quá trình trưởng thành của những người trẻ tuổi. Mùa 4 được xem là mùa phim cuối cùng và hiện tại không có kế hoạch cho Mùa 5, mình đã đọc được bình luận cho rằng phim “kết lãng xẹt”, nếu bạn nào nghĩ vậy, có lẽ bạn đã bỏ lỡ toàn bộ thông điệp chủ đề của Sex Education Mùa 4.
Mục đích của mùa phim không phải là kết thúc và đóng khung mối quan hệ của các nhân vật như thế nào, mà là chuẩn bị bệ phóng cho những người trẻ này vào tương lai như thế nào. Mối quan hệ của họ sẽ không bao giờ dừng lại ở đây, Otis có thể sẽ vẫn đợi chờ Maeve, quay lại với Ruby, hoặc không gì cả, đó không phải là chuyện quan trọng nữa. Điều cần chú ý là tất cả họ sẽ trưởng thành, học cách chấp nhận sự thật, đối mặt với thế giới khắc nghiệt của người lớn bằng đức tin và tình cảm chân thành.
Sex Education Mùa 4 và khoảnh khắc của sự thật
Từ điển Cambridge giải nghĩa idiom “the moment of truth” là “một dịp mà điều gì đó quan trọng xảy ra, khảo nghiệm ai đó hoặc một cái gì đó và sẽ có ảnh hưởng đến tương lai” – đây chính là chủ đề của toàn bộ mùa phim mà mình cho rằng nó rất phù hợp để dựa trên đó mà phân tích về Mùa 4 này. Chúng ta có thể thấy trong tất cả những diễn biến, lần lượt các nhân vật sẽ gặp “khoảnh khắc của sự thật” nhằm khảo nghiệm và cho họ một bài học đắt giá, bất kể đó là các bậc phụ huynh hay học sinh.
Cô Jean phải chấp nhận rằng mình là một người phụ nữ tốt nhưng lại đầy vấn đề, thiếu chuẩn mực trong các mối quan hệ, dù là với bạn trai hay với em gái. Thầy Groff phải chấp nhận rằng ông không thể quên được vợ cũ, không hứng thú với ai ngoài bà, và vượt qua mặc cảm tự ti để ôm con trai là điều tuyệt vời nhất. Otis phải chấp nhận rằng cậu cần minh bạch chuyện tình cảm giữa Maeve và Ruby, bâng khuâng đứng giữa hai dòng nước, chọn một dòng hay để nước trôi?
Chính Maeve cũng phải chấp nhận rằng học tập là con đường duy nhất, đồng thời phải thôi ích kỷ đi để cho Isaac và Aimee đến với nhau. Ngoài ra còn nhiều sự khảo nghiệm khác, Jackson nên chấp nhận thực tế rằng cậu có hai người mẹ, sao phải đi tìm thêm một người cha? Ruby rồi cũng nhận ra rằng cô nên trở lại là chính mình, một lãnh đạo phong trào, một KoL đẳng cấp, một người chỉ cần mở miệng ra là dàn xếp được quần hùng, thằng Otis được cô ưu ái nên bắt đầu tỏ ra hơi tự tin rồi đấy…
Mùa 4 có rất nhiều chuyện xảy ra, biên kịch đặt ra vấn đề nhiều hơn giải quyết, đã có lúc mình nghĩ rằng họ hơi đuối ở những tập giữa mùa phim, nhưng cuối cùng mọi sự sắp đặt đều có chủ đích cả. Trong mùa này không ai an toàn, tất cả họ đều phải “xưng tội”, thậm chí “plot armor” cũng khó cứu nổi Otis khi đụng phải những đối thủ không hề kém cạnh như O hoặc Pearson, cậu phải chấp nhận rằng mình không phải chuyên gia trị liệu giỏi nhất. Tuy nhiên, thông điệp chủ đề được trình bày rõ nhất thông qua Eric.
Eric Effiong – người duy nhất được chạm vào bởi Đấng Toàn Năng trong toàn bộ series, trên thực tế chính là nhân vật quan trọng nhất của cả mùa và cậu khiến Mùa 4 mang nặng thông điệp tôn giáo và đức tin nhất. Khi mâu thuẫn đến một mức độ mà không lý lẽ hay phương pháp trị liệu nào có thể chữa lành được, thì đức tin chính là cứu cánh duy nhất. Mà Eric không phải một kẻ mê tín, Chúa chọn cậu vì sự chân thành và đấu tranh cho sự thật đến giây phút cuối cùng.
Phép màu trong Bí tích Thanh tẩy của Eric
Không có khảo nghiệm nào khắc nghiệt hơn của Eric, trong khi những nhân vật khác đánh đổi tình yêu, tình dục, hoặc các mối quan hệ không thực sự quá nghiêm trọng, kể cả Jackson cũng không hề gắn bó với người cha ruột của mình và Adam chỉ cần mở được miệng ra là có ngay cơ hội với cô bạn gái mới, thì Eric đối mặt với nguy cơ bị quay lưng bởi cả gia đình và cộng đồng mình thuộc về. Nguy hiểm hơn, nếu Eric chọn sai đường, hậu quả sẽ là đánh đổi tính mạng của Cal ngay bên bờ vực – theo nghĩa đen.
Suốt Mùa 4, Eric đã thấy những khải thị liên quan tới Cal, và tất cả những chỉ dấu ấy chỉ ngày càng rõ ràng hơn khi ngày làm lễ Báp-têm (Baptism, lễ rửa tội hoặc lễ thanh tẩy) đã gần kề. Đứng trước ngưỡng cửa của sự trưởng thành, một người vốn hướng ngoại, ồn ào, vui vẻ và tươi sáng như Eric ngày càng trầm tư và rơi vào bế tắc. May mắn thay, Chúa thật kiên nhẫn với cậu, không chỉ một lần, ngài đồng hành cùng cậu ở từng cung đường, cho cậu những manh mối, nhưng không hề tiết lộ điều cần làm.
Phim xây dựng khảo nghiệm của Eric cực kỳ thú vị, nhất là trong mắt người Kitô hữu, nó sẽ vô cùng ý nghĩa. Eric hoàn toàn đưa ra quyết định từ chối phép Baptism của mình với ý chí tự do, chính Chúa cũng không quả quyết rằng cậu sẽ nói đúng những gì ngài mong đợi, nhưng cuối cùng Eric đã chọn đúng, đó là lý do Đấng Toàn Năng tỏ ra hài lòng khi trực tiếp dẫn cậu đến với Cal. Nếu trong mùa trước, khoảnh khắc mang tính cách mạng thuộc về Maeve và Isaac, thì ở mùa này, nó thuộc về Eric.
Vì sao gọi là mang tính cách mạng, vì nó phá vỡ lề thói thường gặp và phơi bày bản chất của sự vật, sự việc. Trên thực tế, Eric không hề từ chối Baptism, mà đã tiến xa hơn một bước so với tất cả những tín đồ có mặt ở buổi lễ ngày hôm đó. Cậu không rửa tội/thanh tẩy trong nước, mà khi nói lên sự thật về bản thân mình, Eric thanh tẩy ngay trong Holy Spirit (Thánh Linh) cùng với Chúa, một cách trực tiếp, không thông qua hay nhờ sự giúp đỡ của bất kỳ nhân vật trung gian nào như linh mục, thầy tế.
Rửa Tội/Thanh Tẩy là Bí tích quan trọng và là nền tảng của toàn bộ đời sống Kitô hữu, là cửa ngõ dẫn vào đời sống thần linh và mọi Bí tích khác. Khi nhắc đến Rửa Tội, người ta thường nhớ đến hình ảnh nhúng mình hoàn toàn vào nước, hoặc vẩy nước, tuy nhiên, đó chỉ là hình thức. Trên thực tế, Kinh Thánh nhiều lần nhắc đến những tình huống Baptism mà không hề có nước, và cũng không có chỗ nào cấm tín đồ thực hiện Baptism mà thiếu nước hoặc cấm tự Baptism chính mình.
Ví dụ, trong Corinthians 12:13 có viết: “Vì trong một Thánh Linh, tất cả chúng ta đều được rửa tội để trở nên một thân thể, dù là người Do Thái hay dân ngoại, dù nô lệ hay tự do; và tất cả đã được uống vào một Thánh Linh.” và trong nhiều đoạn khác cũng tương tự, như Colossians 2:12 hoặc Romans 6:3, Matthew 3:11… Nhìn chung, Baptism là sự tha tội, khi mà một tín đồ hoàn toàn chấp nhận sự thật rằng họ có tội lỗi và nương nhờ nơi Chúa để được thanh tẩy, thì họ được xá các tội nguyên tổ (các Đại Tội) có từ khi sinh ra, được lưu truyền từ tổ tông.
Khi các tín đồ và vị linh mục quay lưng với Eric vì cậu thú nhận mình là người đồng tính, thì họ đã quay lưng với sự thật, thực ra họ đã không hiểu ý Chúa, phân đoạn này khiến mình nhớ tới một câu của Đức Phật: “Tin ta mà không hiểu ta là phỉ báng ta”, những kẻ đã bài bác Eric chỉ tin Chúa, chứ không hiểu Chúa, nên họ trọng hình thức, mà không trọng sự thật. Nền tảng của tôn giáo ở đây là chấp nhận sự thật và quyết định xưng tội ban đầu phải là ý chí tự do của chủ thể.
Giống như trong một Bí tích khác là Bí tích Hòa Giải (ấn tín tòa giải tội), tội nhân có thể thú nhận bất kỳ tội lỗi dù ghê tởm như thế nào, mà linh mục hoặc cha xứ không được tiết lộ dù có phải ngồi tù vì trở thành kẻ che giấu tội phạm. Bởi vì, nếu ấn tín tòa giải tội hay bí mật tòa giải tội bị xâm phạm và lời thú tội của hối nhân bị tiết lộ ra ngoài, sẽ không còn ai có thể tin tưởng tự thú tội trước Chúa nữa, đồng nghĩa với sự thật sẽ mãi mãi bị che giấu, và đức tin cũng sẽ không thể tồn tại.
Thứ mà Chúa bảo hộ ở đây, chính là ý chí tự do để nói thật về bản thân mình, bao gồm tội lỗi đã gây ra. Bạn không thể được cứu rỗi nếu bạn không chấp nhận bản chất tội lỗi của mình. Cũng vì lý do này, nếu linh mục nào tiết lộ bí mật của tội nhân và vi phạm Bí tích tòa giải tội, thì sẽ bị phạt vạ tuyệt thông! Trong một diễn biến kỳ diệu của Sex Education Mùa 4, Eric đã tự Baptism chính mình vào Thánh Linh, trực tiếp nhận khải thị của Chúa rằng cậu sẽ là một người thay đổi tương lai.
Cuối phim, Eric chia sẻ với Otis rằng cậu muốn làm linh mục, có lẽ phép màu sẽ xuất hiện từ đây. Và đó là cách mà Sex Education Mùa 4 đã mang lại khoảnh khắc mang tính cách mạng, một khoảnh khắc của sự thật.
