Trước khi phong trào MeToo (với hashtag #metoo) được khởi xướng chống lại nạn quấy rối và bạo hành tình dục trên thế giới nói chung và ở Hollywood nói riêng, cố đạo diễn Bernardo Bertolucci đã từng khắc họa sâu sắc tệ nạn này trong bộ phim bất hủ Last Tango in Paris trên màn ảnh rộng 45 năm trước (phim được biết với tên tiếng Việt là Bản Tango cuối cùng ở Paris).
Bộ phim kinh điển ấy ăn khách và trở nên nổi tiếng không chỉ vì dàn cast có mặt nam tài tử gạo cội Marlon Brando mà còn nhờ vào sự sắp xếp tài tình, táo bạo của Bertolucci trong cảnh quay vụ cưỡng hiếp gây tranh cãi nhất trong lịch sử điện ảnh. Trước khi thực hiện cảnh quay bất hủ này, Bertolucci chấp nhận rủi ro và biết được nó chỉ có thể thực hiện một lần duy nhất trong đời.
Last Tango in Paris và “kế hoạch cưỡng bức”
Bertolucci quyết định bàn riêng với tài tử Marlon Brando rằng sẽ giữ kín kịch bản với nữ diễn viên Maria Schneider. Khi cảnh quay diễn ra, Maria Schneider không hề ngờ rằng mình sẽ bị cưỡng hiếp khủng khiếp như vậy, mọi việc diễn ra rất thật và thậm chí Marlon Brando còn dùng một ít bơ để làm ”chất bôi trơn” khì ghì chặt Maria xuống sàn và thực hiện hành vi tấn công tình dục, chi tiết này không có trong kịch bản.
Cảnh quay liều lĩnh này mang về cho đạo diễn Bernardo Bertolucci và Marlon Brando mỗi người một đề cử Oscar tuy nhiên nó khiến Maria Schneider bị ảnh hưởng tâm lý nghiêm trọng. Vụ việc dẫn đến tranh cãi gay gắt trong giới làm nghệ thuật, thậm chí nhiều người cho rằng Maria đã thực sự bị cưỡng hiếp trong cảnh quay đó vì nỗi sợ và nước mắt của cô hoàn toàn xuất phát từ cảm xúc chân thật.
Last Tango in Paris dù tạo tiếng vang lớn và được công nhận là kiệt tác điện ảnh nhưng vẫn bị cấm ở một số nước vì mức độ nghiêm trọng của cảnh quay trên. Mãi nhiều năm sau này, đến khi về già, Bertolucci mới tiết lộ với sự thật với báo giới rằng vụ “bôi trơn bằng bơ” đó ông và Marlon Brando đã tính trước với nhau. Nguyên nhân khiến Bertolucci thú nhận về bí quyết dẫn đến sự thành công của ông có thể là cắn rứt lương tâm.
Khi phải chứng kiến những hậu quả mà nó để lại cho Maria Schneider, có lẽ vị đạo diễn đã cảm thấy bất an. Hành vi của Bertolucci và Marlon Brando khiến nữ diễn viên bị trầm cảm nặng, thường xuyên dùng ma túy và rượu, sự nghiệp cũng xuống dốc từ đó. Maria Schneider không bao giờ có thể đóng cảnh khỏa thân một lần nào nữa, cô chấp nhận bị sa thải khỏi dàn cast phim Bạo chúa Caligula của đạo diễn Tinto Brass vì không đồng ý cởi đồ trước ống kính.
Maria từng nói: “Tôi là một diễn viên, không phải gái điếm.“
Maria Schneider tổn thương nghiêm trọng
Sau đó Maria Schneider bắt đầu xa lánh đàn ông và gần gũi với nữ giới, cô thừa nhận mình có quan hệ song tính với cả hai giới. Ngoài ra Maria từng cố tự tử và phải điều trị trong viện tâm thần một thời gian. Năm 2007, trong một buổi phỏng vấn, Maria Schneider chia sẻ: “Cảnh đó không có trong kịch bản và họ chỉ nói với tôi ngay trước khi bắt đầu quay, tôi rất giận dữ. Thậm chí tôi đã có thể gọi luật sư để kiện khi bị ép buộc làm những gì mà bản thân không ưng thuận, tuy nhiên lúc đó tôi không biết là mình có quyền làm như vậy.“
Mặc dù Bertolucci chấp nhận rằng việc không báo trước cảnh quay với Maria Schneider là một điều xấu xa nhưng ông cho biết mình không hối hận vì điều đó cho dù về sau Maria có căm ghét ông cả đời đi chăng nữa. Bertolucci tâm sự rằng ông muốn cảnh quay đó được Maria thể hiện như là một cô gái, chứ không phải là một nữ diễn viên. Về phần Maria Schneider, cô cho biết mình thực sự cảm thấy bị xúc phạm, bởi Marlon Brando và cả Bertolucci.
Cô từng tâm sự: “Bertolucci là một kẻ có khả năng thao túng người khác và ông ta sẽ làm mọi thứ để xem tôi phản ứng như thế nào. Thậm chí Marlon cũng bảo là anh ấy cũng cảm thấy bị thao túng. Và đấy là Marlon Brando chứ đâu phải tay mơ, nên mọi người có thể tưởng tượng là tôi cảm thấy tệ ra sao. Tôi còn quá trẻ để có thể hiểu được hết.” – lời chia sẻ cho thấy Bertolucci rất cao tay và khó lường.
Gây tranh cãi trên phương diện đạo đức
Vào năm 2016, sau khi video phỏng vấn Maria Schneider được công bố rộng rãi, dư luận yêu cầu khởi kiện Bertolucci và đề cử Oscar của ông cùng Marlon Brando bị thu hồi. Mặc dù phản đối, giới làm nghệ thuật cũng không thể phủ nhận Bernardo Bertolucci đã dám táo bạo để thay đổi bộ mặt của điện ảnh và mang đến những thước phim để đời, đây vẫn sẽ là chủ đề gây tranh cãi trên phương diện đạo đức.
Ngoài Last Tango in Paris, Bertolucci còn có nhiều tác phẩm hay khác như The Conformist, Stealing Beauty và phim The Dreamers nổi tiếng giúp đưa ngôi sao xinh đẹp người Pháp Eva Green trở thành minh tinh sáng giá của Hollywood. Đặc biệt, với phim The Last Emperor, Bertolucci đã đường đường chính chính mang về 2 giải Oscar và thoát khỏi bóng đen mịt mờ từ scandal của Last Tango in Paris.
(Đọc thêm bài viết về Thế Giới Điện Ảnh)
