Dana Scully – vai diễn để đời của Gillian Anderson
Theo nghiên cứu của Viện Geena Davis về Giới trong lĩnh vực Truyền thông, với hơn 50 năm nghiên cứu khoa học xã hội, họ đã tiết lộ rằng các nhân vật, hình ảnh và cốt truyện trong văn hóa phẩm và phương tiện truyền thông đại chúng giúp định hình cuộc sống hàng ngày của chúng ta theo những cách sâu sắc.
Chúng cung cấp những gợi ý – đôi khi tinh tế, đôi khi không quá tinh tế về “những gì chúng ta nên ưu tiên trong cuộc sống của mình, cách chúng ta nên dành thời gian, cách chúng ta chi tiêu thu nhập, chúng ta nên yêu ai, chúng ta nên yêu như thế nào, làm thế nào để vượt qua gian khổ… ”
Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi một hiện tượng được gọi là “Hiệu ứng Scully” đã được báo cáo như một tác động tích cực đối với những người hâm mộ chương trình truyền hình The X-Files, đặc biệt là phụ nữ trong các lĩnh vực Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học (viết tắt là STEM).
Có lẽ chính nữ diễn viên xinh đẹp Gillian Anderson cũng không ngờ vai diễn Dana Scully của mình lại có thể tạo nên một hiện tượng toàn cầu, ảnh hưởng sâu rộng đến tương lai của thế hệ trẻ đến như vậy.
Khi lần đầu tiên xuất hiện trong X-Files vào năm 1993, Gillian Anderson cũng chỉ mới 25 tuổi và đang trong thời kỳ trẻ trung, xinh đẹp và đầy nhiệt huyết nhất. Ngoài kịch bản chặt chẽ, sự duyên dáng và diễn xuất thuyết phục của cô cũng góp phần không nhỏ trong việc tạo thêm sức nặng cho vai diễn.
Định nghĩa “The Scully Effect” – sức mạnh từ vai diễn mang tính biểu tượng
The Scully Effect là một hiện tượng mang tính toàn cầu, khi mà người hâm mộ phim The X-Files (đặc biệt là nữ) trở nên quan tâm và có hứng thú hơn trong việc nghiên cứu các lĩnh vực Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học.
– Geena Davis Institute
Nghiên cứu của Viện Geena Davis đã xem xét tính cách của Dana Scully có ảnh hưởng như thế nào đến các bé gái và phụ nữ tập trung vào lĩnh vực STEM trong quá trình học tập và phát triển sự nghiệp của họ. Nghiên cứu bao gồm một cuộc khảo sát với 2.021 người tham gia.
Trong số đó, gần 2/3 (63%) phụ nữ đã xem phim và biết tới với Dana Scully nói rằng nhân vật nữ thanh tra của Gillian Anderson đã tăng niềm tin cho họ vào tầm quan trọng của STEM, và 50% trong số những phụ nữ đó cũng nói rằng Dana Scully đã khiến họ quan tâm tới STEM.
Cụ thể hơn, Scully đã ảnh hưởng đến những khán giả nữ hâm mộ vừa cho đến rất hâm mộ The X-Files và thúc đẩy họ xem xét nên làm việc trong các lĩnh vực STEM với tỷ lệ 43%, trở thành nhân sự thực sự nghiên cứu các lĩnh vực STEM (27%) và trực tiếp làm việc trong các lĩnh vực STEM (24%).
Như vậy, đặc biệt là ở Âu Mỹ, đã có rất nhiều phụ nữ tự tin bước vào ngành Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học chỉ nhờ vào việc được xem X-Files và trở nên hâm mộ Dana Scully.
Sức ảnh hưởng của Dana Scully thực sự đã thay đổi tương lai của rất nhiều người, thậm chí tác động sự phồn thịnh trong lĩnh vực STEM của các quốc gia Âu Mỹ, khi nguồn nhân lực nữ giới mới mẻ tràn đầy sinh khí được bổ sung vào các lĩnh vực STEM của quốc gia đó.
Trước khi Hiệu ứng Scully xuất hiện, STEM được xem là lĩnh vực dành cho nam giới. Ngược lại, sau khi Dana Scully trở nên nổi tiếng, dường như rất nhiều phụ nữ đã nhìn vào nhân vật này và chợt nhận ra rằng mình cũng có thể xinh đẹp, quyến rũ, nhưng cũng rất “ngầu” và có thể đạt được những thành tựu trong lĩnh vực do nam giới chiếm lĩnh.
Tri ân vai diễn mở ra kỷ nguyên mới cho nữ giới
Trong bộ phim tài liệu có tựa đề The Scully Effect của hãng 20th Century Fox, Gillian Anderson đã chia sẻ: “Vào thời điểm Scully xuất hiện [vào năm 1993], chúng tôi không thấy kiểu phụ nữ đó được đại diện nhiều trong phim truyền hình, đó là lý do khiến chúng tôi muốn nghiên cứu và phát huy nó, để tự nhận thức và hiểu rõ bản thân mình với tư cách là một con người.
…Và vì vậy, đột nhiên có một hình tượng người phụ nữ hấp dẫn, thông minh, mạnh mẽ và được đồng nghiệp nam khá tuyệt của cô ấy đánh giá cao. Đó là một điều tuyệt vời và tôi nghĩ rằng rất nhiều phụ nữ trẻ đã nói: “Đó là tôi. Tôi quan tâm đến điều đó. Tôi muốn làm được điều đó. Tôi muốn trở nên như vậy.“
Cho đến ngày nay, hơn 2 thập kỷ đã trôi qua kể từ khi The X-Files ra mắt, Hiệu ứng Scully vẫn đang tiếp diễn và không ngừng định hình tương lai của nhiều thế hệ phụ nữ muốn chứng tỏ mình trong lĩnh vực STEM. Về Gillian Anderson thì sau khi nhận được giải thưởng Prime Time Emmy cho vai diễn Dana Scully, cô đã không dừng lại ở đó mà tiếp tục giành lấy nhiều giải thưởng lớn khác như SAG, Satellite, Saturn, Quả Cầu Vàng.
Gillian Anderson cũng 2 lần được Harper’s Bazaar bình chọn làm người phụ nữ của năm. Vinh dự hơn hết, cô được Nữ Hoàng Anh Elizabeth II phong tước Sĩ quan Đế chế Anh (OBE) vì ảnh hưởng và cống hiến sâu rộng cho lĩnh vực văn hóa nghệ thuật, sân khấu điện ảnh và hoạt động thiện nguyện.
Đọc thêm bài viết liên quan tới nữ diễn viên Gillian Anderson
