Hiện trên nền tảng Steam đang có game tương tác tên Dagon, do hãng game độc lập Ba Lan Bit Golem sản xuất. Đây là game kể chuyện, tương tác dựa trên truyện ngắn cùng tên của nhà văn H. P. Lovecraft, hiện đang nhận nhiều lời đánh giá tích cực từ người chơi.
Tóm tắt game và truyện ngắn Dagon của H. P. Lovecraft
Game bám hoàn toàn theo câu chuyện của tác giả, với giọng đọc ấn tượng của Martyn Over “Warmvoice”. Ban đầu mình thấy hơi hụt vì đây không phải là “game” như mình vẫn nghĩ: nó tập trung vào câu chuyện và không khí hơn, đó là điều nhà phát hành đã báo trước và rõ ràng họ đã làm rất tốt.
Trong game Dagon, người chơi sẽ vào vai nhân vật “tôi”, là một sĩ quan trong Thế chiến thứ nhất. Ông chạy thoát trên một chiếc thuyền cứu sinh, trôi dạt về phía Nam gần xích đạo và mắc kẹt tại “…một bãi lầy đen âm u kéo dài về phía tôi với những dợn sóng đều đều [….] Khu vực này bốc mùi hôi thối xác cá thối rữa và những thứ không biết miêu tả bằng từ gì, chúng nằm nhấp nhô trong lớp bùn bẩn tưởi của vùng đất phẳng lặng vô tận”.
Nhân vật phỏng đoán rằng, nơi đây có thể từng là đáy biển, do hoạt động của núi lửa mà trồi lên, để lộ cõi giới ẩn mình hàng triệu năm chưa ai dò ra được. Ông nằm chờ 3 ngày cho đến khi mặt đất đủ khô để có thể bước đi trên đó, bắt đầu hành trình hướng đến ngọn đồi có thể dẫn ra biển và tìm cứu hộ. Khi lên được đến nơi, ông nhận ra ngọn đồi không hướng ra biển mà lại dẫn xuống một nơi như “cái hố hay vực sâu vô định”.
Tại chỗ trũng đó, tọa một tảng đá lớn, đẹp, nhưng rõ ràng không phải là tạo tác của tự nhiên. Dường như nó đã được dựng nên từ thời sơ khai để thờ phụng thứ gì đó. Trong game, người chơi có nhiệm vụ thu thập các trivia đặt rải rác. Đó là những mẩu thông tin về H. P. Lovecraft, về cuộc đời, tác phẩm và phong cách.
Tại đây, người xem sẽ biết được rằng Dagon mang đậm phong cách của Lovecraft, bao gồm sử dụng các bức phù điêu khắc trên đá, những hòn đảo trồi lên khỏi mặt biển, nhật ký của nhân vật, cũng như sự xuất hiện của những sinh được đề cập trong lịch sử. Như trong tác phẩm này là Dagon, vị thần biển được thờ phụng từ thời Syria cổ đại. Chi tiết hơn về Dagon sẽ được đề cập ở mục dưới.
Nhân vật đã đối mặt với Dagon, sinh vật khổng lồ với kích cỡ to hơn một con cá nhà táng. Hoảng sợ, nhân vật tôi bỏ chạy về chỗ chiếc thuyền mắc kẹt của mình. Ông đi bộ nhiều ngày giữa mưa bão rét mướt, run sợ đến mất trí, vừa đi vừa hát vừa cười, cho đến khi tỉnh dậy thấy mình được giải cứu và đang ở trong bệnh viện. Chẳng ai tin hay quan tâm câu chuyện mà ông kể.
Lý giải câu chuyện và cái kết của Dagon
Đầu tiên, người chơi nên biết nhà văn H. P. Lovecraft là người khởi xướng nên thể loại mà sau này người ta gọi là “cosmic horror“. Đó là nỗi sợ trừu tượng chứ không hữu hình như ma cỏ, đâm chém… Tác phẩm của ông khai thác nỗi sợ một thứ gì đó sâu thẳm, khó gọi tên, mối họa từ những thực thể vĩ đại hơn con người nhiều, khiến chúng ta cảm thấy nhỏ bé và không còn chắc chắn về sự tồn tại của mình giữa vũ trụ.
Dagon cũng thế. Có lẽ nhiều người chơi chưa quen với Lovecraft sẽ thấy game chẳng có gì đáng sợ, một phần bởi hạn chế trong việc chuyển thể, nếu đọc tác phẩm gốc, các bạn sẽ hiểu rõ hơn nỗi sợ của nhân vật. Sau khi đối mặt với sinh vật kỳ vĩ kia, nhân vật bị ám ảnh, kèm theo chứng nghiện morphine của quân nhân nên tinh thần cũng không vững chãi. Điều đó thể hiện qua trích đoạn sau:
“Từ đó tôi không thể không rùng mình khi nghĩ đến chốn biển sâu, nơi những sinh vật khuyết danh kia có thể đang bò lổm nhổm dưới đáy sâu nhầy nhụa, thờ phượng những vị thần cổ đại, chạm khắc những hình tượng kinh tởm trên các cột tháp đá granit trầm mình dưới đáy biển. Tôi nằm mơ thấy một ngày chúng vượt lên những đợt sóng cuồn cuộn, dùng những chiếc vuốt hôi thối mà kéo xuống tàn tích của nhân loại bé nhỏ, kiệt quệ vì chiến tranh. Một ngày đất liền sẽ chìm xuống và đáy biển nổi lên”.
Cái kết của Dagon được hãng game diễn giải theo nghĩa đen, dựa theo cách hiểu của họ, đó cũng là cái kết khả dĩ bởi ở đầu truyện tác giả cũng đã hint về nó, một hình thức foreshadowing. Nhìn chung, đây là cách hay ho để trải nghiệm truyện của Lovecraft, vốn được công nhận và yêu mến nhưng chưa được tiếp cận sâu trong văn hóa đại chúng bằng các tác phẩm của đàn em như Stephen King.
Tuy nhiên, game có một vài hạn chế nhỏ, như chọn góc độ miêu tả vẻ kỳ vĩ của hòn đá lẫn Dagon chưa đúng. Theo miêu tả, Dagon to hơn một con cá voi, nhưng trong game lại chọn góc nhìn khiến sinh vật có vẻ nhỏ bé, trông giống Amphibian Man trong The Shape of Water hơn. Còn lại mọi thứ đều ổn, rất ủng hộ hãng làm thêm những game thế này dựa theo tác phẩm của Lovecraft.
Về thần biển Dagon
Dagon là vị thần biển được thờ phụng trong văn hóa Syria cổ đại. Tại các khu vực thượng lưu sông Euphrates, Dagon được xem là vị cha cả, thần của các vị thần. Xa về phía đông, khu vực Lưỡng Hà, các nhà trị vì còn tin rằng Dagon là vị thần bảo chứng cho quyền lực hoàng gia. Dấu tích của vị thần rải rác khắp vùng Tây Á với nhiều hiện thân và tên gọi của cả nam lẫn nữ, minh chứng cho độ phủ nhất định của Dagon một thời.
Tuy nhiên, gia phả thần thánh của Dagon vẫn chưa ai biết, ví như ông được sinh ra như thế nào. Người ta chỉ tìm ra được một cái tên vợ ông là Shalash, nhưng nữ thần này hoàn toàn vắng bóng trong các hình thức thờ phụng Dagan. Cơ bản là tài liệu cổ, tích truyện, thần thoại về Dagon không có nhiều. Hiếm hoi có đền thờ Dagon xuất hiện trong thần thoại chàng Samson, có điều đền thờ bị Samson dỡ sập trong cuộc chiến với quân Philistine. Cách con người khắc họa Dagon cũng đa dạng chứ không chỉ đơn giản là trong hình hài thân người mình cá.
Tác phẩm Dagon của H. P. Lovecraft, cũng như game Dagon đã phần nào lôi kéo sự chú ý của văn hóa đại chúng về vị thần cổ xưa của người Philistine này. Tuy nhiên, Dagon hiện nay được khắc họa như quái vật đáng sợ và hung tàn hơn là thần, có lẽ cũng do ảnh hưởng từ truyện ngắn này.
