Nếu yêu thích The Witches of Eastwick (1987), hay bất kỳ phim đề tài phù thủy nào, bạn nên xem The Craft (1996), phim kinh dị học đường nổi bật trong sự nghiệp của đạo diễn Andrew Flemming. Tuy không hoàn hảo, còn nhiều khuyết điểm nhưng The Craft 1996 đến nay đã trở thành một cult classic và nếu đề cập đến phim phù thủy, female rage, bạn sẽ nghe nhắc đến The Craft. Phim hiện đang chiếu trên Netflix.
Nội dung phim
Phim mở đầu với cảnh nữ chính Sarah Bailey cùng gia đình chuyển đến nơi ở mới và nhập học tại trường Công giáo. Song song đó, phim giới thiệu nhóm 3 người bạn Nancy, Rochelle, Bonny, những cô gái thực hành thuật phù thủy. Sarah nhanh chóng thu hút sự chú ý của nhóm bạn khi cô bộc lộ khả năng của một phù thủy bẩm sinh (natural witch). Với Sarah gia nhập hội chị em (coven), nhóm đã có đủ 4 phù thủy tạo thành một vòng kết nối Đông Tây Nam Bắc, Khí Lửa Nước Đất, tạo thế cân bằng giúp thực hiện các nghi thức hiệu quả.
Cùng nhau, họ thực hiện các bùa chú để giải quyết vấn đề mỗi người đang phải đối mặt. Với Rochelle là những kẻ phân biệt chủng tộc, với Bonnie là chứng bệnh chàm da khiến cô tự ti về bản thân, Sarah xử lý anh chàng Chris khoác lác cũng như khả năng yêu thương bản thân; Nancy muốn thoát khỏi đói nghèo và cô cần nhiều quyền lực hơn. Các cô gái say mê với sức mạnh mới tìm thấy được nhưng quên mất một điều: luật nhân quả. Phép thuật đúng sẽ đồng điệu với tự nhiên chứ không phá vỡ tính cân bằng của nó.
Giá trị lâu bền của The Craft
The Craft (1996) không đơn giản là bộ phim học đường với những cô phù thủy xinh đẹp sử dụng phép thuật để có được những thứ mình muốn. Nó mang nhiều ý nghĩa và phức tạp hơn nhiều nếu chúng ta xem xét từng nhân vật riêng rẽ và nhìn lại họ theo một tổng thể. Đây là câu chuyện về tình bạn, sức mạnh nữ giới khi họ đoàn kết với nhau phá vỡ mọi thế lực chi phối cuộc sống họ, đồng thời là lời cảnh báo “cẩn thận với điều ngươi mong ước”.
Phù thủy có thật hay không? Tôi nghĩ là có. Nhưng tôi cũng băn khoăn liệu khái niệm phù thủy hay hội phù thủy có liên quan đến thời đại người phụ nữ bị áp bức và mô hình hội chị em là ẩn dụ cho sức mạnh đoàn kết của nữ giới? Phù thủy thường tụ hội thành coven và quyền năng của một nhóm phù thủy rất to lớn. Một số nghi thức, bùa phép cần nhiều phù thủy mới thực hiện được. Nếu đã xem được một lượng phim phù thủy nhất định, bạn sẽ quen với hình ảnh một nhóm phù thủy nắm tay đọc thần chú, đó là cách họ tập hợp pháp lực.
Quay lại bộ phim, mối gắn kết của nhóm bạn chính là điều đẹp đẽ nhất của nửa đầu phim. Họ từng là những kẻ ngoài cuộc, nhưng với ma thuật tìm thấy, họ dần lấy lại vị trí và trở nên tự tin. Kẻ bắt nạt Rochelle chịu trừng phạt đích đáng, chàng trai bịa chuyện về Sarah biến thành trò hề, Bonny khỏi bệnh và Nancy trở nên giàu có. Một trong những khoảnh khắc đáng nhớ đó là các cô gái rảo bước qua sân trường, tự tin trong trang phục tự do dù học trường Công giáo, đi giữa những ánh mắt phán xét nhưng chẳng ai dám làm gì họ.
Phân đoạn đầy ý nghĩa khác đó là hội chị em thực hiện lễ dâng hiến (Initiation). Đó là nghi thức trong các coven, nơi các phù thủy cam kết tập trung cho một điều gì đó, có thể là phát triển bản thân, cộng đồng, hoặc cứu thế giới, bất kỳ lời hứa nào họ có thể thực hiện. Các cô gái cầu xin những điều thật đẹp. Rochelle mong mình có khả năng không ghét những kẻ ghét mình, Sarah cầu xin tình yêu bản thân lẫn được mọi người yêu lại, Bonnie xin được xinh đẹp bên trong lẫn bên ngoài. Đó là khi họ dùng phép thuật cho những điều vô hại và cân bằng.
Riêng Nancy cầu xin sức mạnh từ Manon và điều này gợi ý rằng cô là mắc xích rắc rối nhất trong hội, hứa hẹn là nguồn cơn gây ra mâu thuẫn trong phim. Trong số các nhân vật, ngoài Sarah, Nancy cũng là người được khai thác hoàn cảnh đầy đủ hơn và đi sâu vào động lực nội tâm của cô, khiến đây trở thành nhân vật tuy không đáng yêu nhưng cũng không đáng trách. Fairuza Balk do vậy cũng có màn trình diễn ấn tượng, bùng nổ nhất trong The Craft.
Manon – Thực thể quyền năng trong The Craft là gì?
Như đã đề cập ở trên, Nancy cầu xin sức mạnh từ Manon. Đó là ai? Theo như The Craft giải thích trong một câu thoại Manon là thứ bao trùm cả vũ trụ này. “Nếu Chúa và Satan chơi bóng bàn với nhau, thì Manon chính là sân vận động”. Manon là tự nhiên, hiện thân của bản chất thô sơ, hoang dại của loài người. Là cả Chúa lẫn Quỷ, nhưng cao hơn hẳn. Manon không chủ động can thiệp vào chuyện con người nhưng sẽ ban sức mạnh cho những ai có thể gọi Người lên và giúp họ giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, nếu lạm dụng phước lành ấy, bạn sẽ bị trừng trị.
Nancy có được Manon và chẳng mấy chốc say mê với quyền lực ấy đến mức mất kiểm soát. Nếu xét lại hoàn cảnh của Nancy sẽ thấy dễ thông cảm cho cô. Nancy đã sống một quãng đời cảm thấy bất lực về mọi thứ. Cô sống trong nghèo khó, có cha dượng kinh tởm, người mẹ không quan tâm đến cô, Chris bịa chuyện về mối quan hệ giữa cô và hắn. Nancy có đầy đủ lý do để căm hận môi trường xung quanh mình và ước mơ nắm quyền kiểm soát. Tuy nhiên, cô đã bỏ qua nền tảng cơ bản của phép thuật. Bất điều gì bạn thả ra, sẽ trả lại bạn gấp ba.
The Craft làm tốt công việc của nó khi thể hiện tinh tế hiềm khích ngấm ngầm mà Nancy dành cho Sarah. Thậm chí có thể Nancy còn không nhận ra mình ganh tỵ. Từ tạo hình cho đến cách hành xử cho thấy họ chung một nhóm nhưng ở hai đầu đối nghịch. Sarah hướng về ánh sáng còn Nancy sa đà vào bóng tối. Sarah còn là một phù thủy bẩm sinh rất mạnh khiến cho Nancy có chút đố kỵ và điều này được thể hiện tinh tế qua những cử chỉ nhỏ khán giả có thể tự cảm nhận được. Cả Tunney và Balk đều có màn diễn đầy cảm xúc ở cao trào phim.
Điều đáng tiếc duy nhất của The Craft có lẽ là đoạn kết không mấy tươi sáng của nó. Khác với The Witches of Eastwick, hội chị em trong The Craft tan đàn xẻ nghé. Nancy xứng đáng có một kết cục tốt hơn, tôi nghĩ vậy. Sau những gì cô làm, thì sẽ nhân văn hơn nếu Nancy có cơ hội được làm lại từ đầu và hội chị em có khả năng tái hợp. Tuy nhiên, vì dán mác là phim kinh dị nên sau nửa đầu phim rất tươi sáng, phim rẽ lối sang một ngõ cụt. Đây có lẽ là điểm ít “ma thuật” nhất của bộ phim.
Đọc Thêm?
