Kingdom: Ashin of the North là một tập phim đặc biệt của series Kingdom, nó giải thích sự khởi đầu của mọi thứ trong loạt phim xác sống nổi tiếng khi giới thiệu về nguồn gốc của loài cây hồi sinh bí ẩn. Ngoài ra, phim cũng lý giải nguyên nhân dẫn đến sự bùng phát dịch bệnh ở vùng biên thùy phía bắc Triều Tiên trước khi những sự kiện trong 2 mùa của loạt phim chính xảy ra.
Nội dung phim xoay quanh nhân vật Ashin – cô gái người Nữ Chân thuộc bộ tộc tên là Seongjeoyain và hành trình báo thù của cô đối với những kẻ phải chịu trách nhiệm cho vụ thảm sát cả bộ tộc mình. Thông qua đó, Ashin of the North cũng đã bổ sung thêm nhiều chi tiết đáng giá cho bức tranh lớn hơn về vương triều Joseon trong bối cảnh đại dịch xác sống đang hoành hành.
Mặc dù chỉ dài 1 giờ 32 phút nhưng Ashin of the North vẫn nhận lấy nhiều lời bình luận rằng phim lê thê dài dòng và thiếu cuốn hút. Ngược lại, mình cho rằng đây là một trong những phim gốc Netflix do Hàn Quốc sản xuất hay nhất từ trước tới nay, nó được dàn dựng chỉn chu, có nhịp độ phù hợp và đầy cảm xúc, kèm theo đó là yếu tố văn hóa, lịch sử và chính trị đáng lưu tâm đã được đưa lên màn ảnh.
Trong bài viết này, mình sẽ không chỉ đưa ra những nhận xét mà sẽ tóm tắt về nội dung cũng như lý giải một số vấn đề liên quan đến bộ phim. Ashin of the North trên thực tế khá dễ xem vì nó không yêu cầu bạn phải xem trước 2 mùa Kingdom, chỉ cần bạn nắm bối cảnh chung là có thể thưởng thức được rồi. Phim được phân loại 18+ vì sự u ám và cảnh bạo lực không dành cho trẻ nhỏ.
Bối cảnh lịch sử, thời gian, địa điểm và các bộ lạc người Nữ Chân
Dựa trên những thông tin trong phim, có thể đoán được những sự kiện của Ashin of the North diễn ra vào cuối những năm 1500 đầu 1600, cụ thể là sau cuộc xâm lược của Nhật Bản vào Triều Tiên. Lúc này đất nước Triều Tiên chịu sự đe dọa từ nhiều phía, bao gồm Nhật Bản và các tộc người Nữ Chân thiện chiến ở phía Bắc. Đây là một giai đoạn lịch sử có thật và nó rất đẫm máu bởi sự xung đột giữa nhiều phe phái và các đế quốc.
Nhân tố chính được nhắc đến ở đây là các bộ lạc người Nữ Chân (Jurchen) – những người Châu Á theo ngữ hệ Tungus sống chủ yếu ở vùng Mãn Châu và phía Bắc Triều Tiên. Họ tạo thành một vùng đệm giữa Đại Triều Tiên Quốc (tức Joseon, hay Choson) với Đại Minh (tức Nhà Minh, hoàng triều cuối cùng của người Hán). Đại Minh và Triều Tiên tranh nhau gây sức ảnh hưởng lên các bộ lạc Nữ Chân ở biên giới hai nước để chiếm lợi thế về phía mình.
Người Nữ Chân là những kẻ thiện chiến, có tài săn bắt và làm thủ công mỹ nghệ, họ nổi tiếng với việc lập nên Nhà Kim và Nhà Thanh, tạo dựng những đế chế lớn mạnh trong lịch sử phong kiến Trung Hoa. Thế nhưng, tại giai đoạn lịch sử này trong phim thì họ chỉ là những bộ lạc riêng lẻ, thiếu đoàn kết, bị Triều Tiên hoặc Đại Minh lợi dụng bằng cách ban cho bổng lộc hoặc các chức quan nhỏ để ổn định vùng biên giới.
Trong phim, bộ lạc được gọi là Seongjeoyain (Thành Để Dã Nhân) của Ashin là một bộ lạc thân Triều Tiên, trong khi bộ lạc Pajeowi hùng mạnh có thể đã chịu ảnh hưởng từ phía Đại Minh và có động thái đe dọa biên giới Triều Tiên lúc bấy giờ. Trên thực tế, Triều Tiên lẫn Đại Minh đều không muốn các tộc Nữ Chân đoàn kết lại, bởi lúc đó họ sẽ rất mạnh. Trong phim có câu thoại “Khi một vạn người Nữ Chân hợp sức lại, không gì có thể ngăn được họ…”
Cây hồi sinh và nơi bắt đầu của đại dịch xác sống
Cây hồi sinh là một loài hoa màu tím quý hiếm mọc ở khu rừng nguyên sinh tại huyện Pyesa phía Bắc Joseon, được cho là có khả năng hồi sinh người chết. Tuy nhiên, bất kỳ ai được cây này hồi sinh đều biến thành một xác sống khát máu. Trong cuộc xâm lược của Nhật Bản vào Hàn Quốc, đại quan Cho Hak-ju sử dụng loại cây này để tạo ra một đội quân quái vật (thông qua xác chết của dân làng Sumang) nhằm chống lại quân đội Nhật Bản.
Loài cây bí ẩn này bản thân nó không tạo nên xác sống, mà chính loài ký sinh trùng cộng sinh và đẻ trứng dưới lá cây đã biến bất cứ loài vật nào ăn nó bị biến đổi trở thành quái vật. Phương thức lây nhiễm ban đầu trong tự nhiên là loài ăn cỏ sẽ ăn lá cây, sau đó bị biến thành xác sống khát máu và nó sẽ lây sang cho bất kỳ loài động vật nào khác ăn hoặc bị ăn bởi vật chủ hiện tại.
Ở đầu mùa 1 của Kingdom, Cho Hak-ju ra lệnh cho thái y Lee Seung-hui sử dụng nó để hồi sinh vua của Joseon vốn đã qua đời vì bệnh nặng. Nhà vua sau đó tấn công trợ lý Dan-i của thái y Lee và khởi đầu cho bệnh dịch đe dọa phá hủy toàn bộ vương quốc. Trên thực tế, chính Ashin là người đã trao cây thuốc cho thái y Lee với mục đích trả thù đế chế Joseon đã lợi dụng dân làng cô.
Chuyện gì đã xảy ra với ngôi làng của Ashin?
Làng của người Seongjeoyain nơi Ashin sinh sống đã bị trả thù bởi bộ lạc Pajeowi, trong khi đó cha của Ashin ông trưởng làng Tahab đã bị quân Pajeowi bắt, chặt mất tay chân khi thất bại trong việc thực hiện nhiệm vụ lan truyền tin giả do đại quan Min Chi-rok ở thành Manpo giao phó. Tất cả liên quan đến 15 xác chết của người Pajeowi trong địa phận huyện Pyesa thuộc Joseon.
Cụ thể là 15 người Pajeowi đi hái sâm núi trái phép ở Pyesa và bị quân của đại quan Cho Beom-il (con trai của Cho Hak-ju) giết chết một cách không minh bạch. Đây là một trong những cảnh đáng sợ nhất phim. Lẽ ra, Cho Beom-il phải bắt giữ và xử phạt đúng theo luật. Vụ việc khiến Min Chi-rok sợ rằng sẽ gây ra xung đột không cần thiết giữa Pajeowi và quân Joseon nên ông ta đã đổ tội cho dân làng Seongjeoyain của Ashin.
Kế hoạch của Min Chi-rok cũng khiến cha của Ashin trở thành tội đồ trong mắt quân Pajeowi, khiến ông bị bắt và tra tấn tàn nhẫn. Như vậy cả làng và gia đình của Ashin đã bị lợi dụng vì mưu đồ chính trị, trong khi cô vẫn tin rằng Min Chi-rok sẽ trả thù cho cha của mình. Niềm tin mù quáng khiến Ashin đồng ý làm gián điệp, làm lao động khổ sai cho doanh trại Joseon, thậm chí thường xuyên bị cưỡng bức mà không dám chống trả.
Ashin có quá đủ lý do để trả thù cả Joseon và Pajeowi
Như đã nói ở phần bối cảnh phim (và đoạn giới thiệu đầu phim cũng có nhắc đến), người Nữ Chân Seongjeoyain của Ashin sống ở lãnh địa Joseon đã lâu, họ thậm chí đã không còn được coi là người Nữ Chân thực thụ và cũng không được công nhận là người Joseon mà luôn bị miệt thị, rẻ rúng. Số phận bi thảm mà các Seongjeoyain chịu đựng cũng phần nào bắt nguồn cho thảm kịch mà họ phải gánh chịu.
Xuyên suốt bộ phim, chúng ta đã chứng kiến cách dân làng của Ashin bị chính quyền Joseon và bộ lạc Pajeowi phớt lờ một cách trắng trợn như thế nào. Bất chấp lời hứa của Joseon rằng sẽ chính thức thừa nhận ngôi làng của họ và thăng cấp cho cha cô ấy với một chức quan nhỏ, dân làng của Ashin vẫn tiếp tục sống một cách vô hình, không được thừa nhận danh tính và chỉ là lũ “dã nhân” ở biên giới.
Bản thân Ashin cũng phải đối mặt với sự kìm nén khi bước vào tuổi trưởng thành. Nhân vật của cô đại diện cho nạn nhân của một hệ thống trung ương tập quyền đã bị tha hóa, được kiểm soát bởi các âm mưu chính trị và sự ích kỷ của con người. Cô ấy bị người Joseon cho ở trong chuồng lợn, trở thành nạn nhân bị tấn công tình dục trong một môi trường toàn quan quân nam giới.
Thay vì là một nhân vật chính anh hùng cứu thế giới như thái tử Lee Chang, Ashin có quá đủ lý do để tở thành nhân vật phản diện của cả series Kingdom, hay ít ra là phản anh hùng. Nhìn vào sự hỗn loạn và cái chết mà Ashin gây ra ở tiền đồn của Joseon, hay sự kiên nhẫn và lạnh lùng của cô khi xâm nhập vào cộng đồng thượng lưu để trao cây hồi sinh cho thái y Lee, chúng ta nhận ra rằng không có bất kỳ thứ gì có thể ngăn cản được cô nữa.
Ashin đã lên kế hoạch, từng bước từng bước, nhằm lật đổ cả đế chế Joseon. Hành động vì công lý của cô ấy dẫn đến khoảnh khắc kinh hoàng cho quốc gia. Biên kịch Kim Eun-hee đã làm rất tốt khi khiến câu chuyện của Ashin có sức thuyết phục với khán giả, khi đi sâu vào từng tình tiết, sự đồng cảm vốn có của khán giả đối với cô bé mồ côi năm nào sẽ dần rời đi, thay vào đó là sự rùng mình trước thái độ bất cần đến mức vô nhân tính mà Ashin thể hiện.
Nhiều người cho rằng diễn xuất của Jun Ji-hyun quá “đơ”, nhưng mình nghĩ cô đã diễn rất tốt và hợp vai, nhất là với những gì mà Ashin đã trải qua, có lẽ nhân vật này đã thực sự lãnh cảm và từ trong sâu thẳm cô chỉ còn ước muốn trả thù. Ngay cả khi tàn sát quân lính Joseon, Ashin vẫn không chớp mắt, không tỏ ra thỏa mãn, bởi mục đích của cô là lật đổ hoàn toàn đế chế thối nát mà cô đã không còn chút niềm tin nào vào nó nữa.
Tuy dịch bệnh xác sống cũng như các nhân vật là hư cấu, nhưng một giai đoạn và bối cảnh lịch sử mà người Nữ Chân như bộ tộc của Ashin đã bị kẹt giữa hai thế lực khiến họ phải chịu cảnh lầm than là có thực ở ngoài đời, thảm cảnh đối với tộc Seongjeoyain là hoàn toàn có thể xảy ra. Ngoài yếu tố kinh dị và kịch tính mà một bộ phim hành động giật gân đề tài zombie mang lại, phim đã dựng nên một câu chuyện dã sử rất xúc động.
Hình âm đều ổn và có nhiều cảnh quay rất đáng chú ý
Kỹ xảo điện ảnh của Ashin of the North cũng tốt. Trong phần tiền truyện này, đạo diễn Kim Seung-ho đã cố ý sử dụng bảng màu xanh lam, tím, cam, nâu đậm đến đen, chúng chiếm ưu thế trong phim, tạo ra một tông màu lạnh và nó hoàn toàn tương phản với ánh lửa lập lòe trong đêm tối khi dịch bệnh bùng phát ở doanh trại của quân Joseon, với Ashin đứng đó, giữa một ánh sáng lành lạnh.
Phim có một số sạn, vài cảnh CGI không thuyết phục cho lắm, tuy nhiên nó không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng tổng thể của phim. Đoạn săn hổ vẫn cực kỳ hấp dẫn và những cảnh chém giết cũng bắt mắt. Âm thanh và nhạc nền trong phim cũng góp phần khiến các cảnh hành động trở nên lôi cuốn hơn. Mình cho rằng nhịp độ của phim là phù hợp, khi cần thì rất chậm và lúc phải nhanh thì rất dồn dập.
Ngoài ra còn có nhiều cảnh quay đẹp khám phá các góc độ của thiên nhiên tại Joseon, tăng thêm sự hấp dẫn và ly kỳ. Từ khu rừng lá kim đầy ám ảnh ở Pyesa với những bông tuyết đẹp mê hồn, đến sa mạc rộng lớn và cảnh sinh hoạt của người Nữ Chân ở vùng biên thùy được dàn dựng chi tiết, phục trang khớp với lịch sử. Tất cả đưa chúng ta vào một thế giới rất thực của một giai đoạn mông muội, với các nhân vật và sự kiện ít được khai thác trên màn ảnh. Mời các bạn đọc thêm bài về vũ trụ phim kinh dị Kingdom của Hàn Quốc trên Netflix.
